Een plant, een hond en de Polyvagale theorie

Er was eens een bananenplant, een hond, en een belangrijke theorie over trauma en stress. Het lijkt het begin van een mop, maar het komt allemaal bij elkaar, dat beloof ik je.

>> Bekijk de video of lees de tekst die onder de video staat<<

Mijn huisbaas heeft vorig jaar bananenplanten geplant. Die hebben elke 2 dagen water nodig. Daarom kwam hij elke 2 dagen mijn tuin in lopen om ze water te geven. Ik had daar last van. Ik vond het een inbreuk op mijn privacy. Ik vond ook dat ik er moeilijk wat van kon zeggen. Die planten hebben nu eenmaal water nodig.

In die tijd had ik ook een hond. Niet permanent, want ze hoorde bij het asiel. ik was haar aan het fosteren tot ze een nieuwe eigenaar gevonden hadden. Na een paar maanden was het voor haar goed nieuws, want ze vertrok naar Engeland. Ze hadden daar een nieuw baasje voor haar gevonden. Het brak mijn hart, maar ik was ook blij voor haar. Ze had een aandoening aan haar hart, en het Engelse klimaat is veel beter voor haar dan de hitte in Spanje.

Vanaf het moment dat de hond vertrok zat ik dus alleen in mijn huisje en kwam de huisbaas nog steeds elke twee dagen langs om de plantjes water te geven. Toen was er toch echt wat veranderd. Ik ging heel raar doen, elke keer als de huisbaas langskwam. Ik ging niet meer op de veranda zitten aan het einde van de werkdag. Ik deed de deur dicht. Ik deed alle gordijnen dicht. Toen hield ik op met praten.

Ik had last van mijn eigen gedrag, want ik dacht: “wat ben ik nu eigenlijk raar aan het doen.” De huisbaas had er ook last van. Hij vond me normaal wel aardig, maar nu begon hij ook raar gedrag naar mij te vertonen, en dat was op een gegeven moment aan het escaleren.

Het duurde lang voordat ik er achter kwam wat er nu precies gebeurde. Dat komt omdat ik in mijn hoofd geen probleem zag, en ben ik helemaal niet bang voor de huisbaas. Ik vond hem een aardige man

Ik heb in mijn leven echter veel trauma meegemaakt. En ik heb een autonoom stresssysteem. Dat autonome zenuwstelsel ging voor de problemen zorgen.

Om dat te verklaren komen we uit bij de Polyvagale theorie van Stephen Porges. Hij heeft heel veel onderzoek gedaan naar het autonome zenuwstelsel. Dit systeem regelt de automatische functies van je lichaam, zoals je hartslag, spijsvertering en de temperatuur van je lichaam.

Het regelt ook je overleving, je veiligheid. Het autonome zenuwstelsel scant de wereld om je heen continue op signalen van gevaar, of veiligheid. Op basis van de interpretatie van die signalen kun je in 3 verschillende standen terecht komen.

Je voelt je veilig. Je voelt je kalm, ontspannen, en je bent verbonden met de mensen om je heen.
Gemobiliseerd. Je stresssysteem signaleert gevaar en het zet je lichaam aan tot twee reacties: vechten, of vluchten. Welke keuze het zenuwstelsel maakt is afhankelijk van het gevaar. Als je denkt dat je het aankan ga je vechten. Als het gevaar te groot is, dan sla je op de vlucht. Het autonoom zenuwstelsel zorgt ervoor dat je lichaam daar klaar voor is. Let op: dat gebeurt autonoom. Daar denk je niet over na. Dat is logisch. Als er een tijger uit de bosjes komt, dan wil je niet eerst moeten nadenken of je op de vlucht zal slaan. Dan moet dat meteen gebeuren. En daarom zorgt je lichaam dat je niet na gaat denken, maar dat je zenuwstelsel de boel helemaal klaarmaakt om te vechten of te vluchten.
Bevroren. Dat gebeurt dat als je niet kan vechten en niet kan vluchten. Dan zorgt je autonome zenuwstelsel ervoor dat je bevriest. Dit gebeurt razendsnel.

Als je autonome zenuwstelsel goed gereguleerd is, dan ga je moeiteloos van de ene naar de andere staat. Dan kunnen staten zelfs gecombineerd zijn. Als je aan het spelen bent, dan ben je zowel veilig als gemobiliseerd.

Als je last hebt van trauma, dan is je autonoom zenuwstelsel gedisreguleerd. Dat betekent dat je stresssysteem de omgeving scant op signalen van gevaar, maar dat die de signalen niet meer goed interpreteert. Eigenlijk is alles een gevaar. Dat is logisch, omdat je als kindje heel kwetsbaar bent. Als je dan op de een of andere manier last hebt van trauma, dan is je systeem gedereguleerd, en dan is alles een gevaar.

Waar ik achterkwam is dat mijn autonome stresssysteem gevaar signaleerde toen de huisbaas elke 2 dagen de tuin in kwam, toen ik de hond niet meer had. Die hond had mijn stresssysteem gereguleerd. Toen die hond naar Engeland was vertrokken, kon ik er niet meer mee overweg dat de huisbaas zo vaak langskwam. Het signaleerde nog meer gevaar toen ik een keer vroeg of hij drie dagen weg wilde blijven, en hij dat weigerde. Ik kon daar niet meer omgaan, omdat ik dan dus geen controle heb over wie er in mijn ruimte komt. Of liever gezegd: mijn autonome zenuwstelsel kon er niet mee omgaan.

Toen ik dat doorhad, hebben we een heel goed gesprek gedaan, en hebben we afgesproken dat ik de plantjes water ga geven. Zo simpel kan het soms zijn. En toen was mijn autonoom zenuwstelsel gerustgesteld, ook al had ik geen hond.

Dit is een goede inleiding op de Polyvagale theorie

Ik ben benieuwd wat jouw ervaringen zijn. Laat je het me weten? Ik kijk uit naar je reactie. Op het contactformulier staan alle plekken waar je me kunt vinden.

Je kunt ook een gratis coaching sessie met mij boeken!

Kijk voor meer informatie op de website travellingtheroadtofreedom.com